Күранүки Торү Монголын чулуугаар туурвисан уран бүтээлээ толилуулна

TR EFЯпоны нэрт уран бүтээлч Күранүки Торү 77 насандаа Монголд ирж, тал нутгийн болон төрөл бүрийн чулуугаар бүтээлээ туурвисан байна. Тэрээр байгальтай харилцаж, чулууны “дуу хоолой”-г сонсож, түүний өгүүлэмжийг бүтээлдээ шингээдэг. Энэ нь нүүдэлчдийн байгаль дэлхийгээ дээдлэн хүндэтгэх философитой ойр хандлага гэж үздэг.

Күранүкигийн уран бүтээлд чулуу голлох байр суурь эзэлдэг. Тэрээр чулууны хэлбэр, бүтэц, сүнслэг чанарыг мэдэрч, бийрний оронд чулууг өөрийн бүтээлдээ ашигладаг онцлогтой. Тэрээр “Чулуугаар зурахад уран бүтээл маань байгаль дэлхийтэй нэгдэж, мөнхийн ертөнцийг тэврэх болно” хэмээн онцолж байжээ.

Кёозон-Ха (響存) үзэл санаа

Күранүки Торү олон жилийн туршлага, ажиглалтаасаа үндэслэн “Кёозон-Ха” хэмээх үзэл санааг хөгжүүлсэн. Энэ нь хүн ба байгаль, матери болон хиймэл оюун зэрэг оршихуйг урлаг, философи, экологийн өнцгөөс шинээр тайлбарлах оролдлого юм.

“Кёозон” нэр нь япон ханзаас гаралтай:

• 響 (цуурайтах, хариу үйлдэл үзүүлэх)
• 存 (орших, хадгалагдах)

Энэ нь харилцан ойлголцож, ялгаатай байдлыг хүндэтгэн шинэ үнэ цэнийг бүтээхийг илэрхийлнэ.

Үндсэн зарчим

Кёозон-Ха үзэл санаа дараах таван тулгуур зарчмаар тодорхойлогдоно:

1. Сонсох: Байгаль болон матери бүхний мөн чанарыг ойлгож хүлээн авах.
2. Хариулах: Сонссон зүйлдээ идэвхтэй хариу үйлдэл үзүүлэх.
3. Хөг нийлэх: Ялгаатай байдлыг хүндэтгэн зохист нэгдэл бий болгох.
4. Хуваалцах: Туршлага, нөөцөө хуваалцаж хамтын үнэ цэнийг бүтээх.
5. Сэргээх: Байгаль, нийгмийн хуваагдлыг арилган харилцааг сэргээх.

Монголын соёлтой холбогдох нь

Күранүкигийн бүтээлүүд нь ланд арт, минимализм, постхуманизмын урсгалтай уялддаг. Түүний бүтээлүүдийг Монголын нүүдэлчдийн чулууг “амьтай” гэж үздэг уламжлалтай холбож ойлгож болно. Овоо босгох зан үйл, чулуун тоглоом зэрэг уламжлал нь чулууг зөвхөн материал бус, сүнслэг хүчний илэрхийлэл болгож ирсэн. Энэ нь Күранүкигийн “сонсох ба хариулах” үзэлтэй нягт уялдана.

77 бүтээлээс бүрдэх энэхүү үзэсгэлэн 2025 оны 9-р сарын 20-ноос 10-р сарын 4-нд Чингис Хаан музейн нэг давхарт олон нийтэд нээлттэй болно.

Уран бүтээлчийн намтар

• Төрсөн он, сар, өдөр: 1948.06.19
• Төрсөн газар: Нара, Япон
• Уран бүтээлийн төрөл: Чулуугаар туурвисан орчин үеийн урлаг

Замнал

• 1969: Осакагийн Gutai New Artists үзэсгэлэнд оролцож урлагийн ертөнцөд хөл тавьсан.
• 1970: “Trends in Contemporary Art” үзэсгэлэнд чулуугаар хийсэн бүтээлээ толилуулсан.
• 1989: Gallery KURANUKI-дээ Кадзуо Ширагагийн томоохон үзэсгэлэнг зохион байгуулсан.
• 1990: “Kazuo Shiraga and Buddhist Art” каталог гаргасан.
• 2023: Киотогийн Орчин үеийн Урлагийн Үндэсний музейн “Re: Start Line 1963–1970” үзэсгэлэнд бүтээл нь дахин дэлгэгдсэн.