Монгол Улсад жил бүрийн зургаадугаар сарын 1-ний өдөр “Эх үрсийн баяр” нэрээр олон нийтэд танигдсан баярыг өргөн тэмдэглэдэг. Энэ нь зөвхөн хүүхдийн баяр биш бөгөөд эхчүүдийн нийгмийн үүрэг, хайр халамжийг хүндэтгэх өдөр юм.
Баярын түүх, утга агуулга
Эх үрсийн баяр Монголд 1950-иад оноос эхлэн тэмдэглэгдэх болсон бөгөөд дэлхийн олон оронд энэ өдөр “Хүүхдийн эрхийг хамгаалах өдөр” нэрээр албан ёсоор батлагдсан. Харин Монгол Улс энэ баярыг уламжлал болгон, хүүхэд ба эхийн холбоог онцлон тэмдэглэдэг уламжлалтай.
Энэ нь гэр бүлийн амьдралын үнэ цэнэ, эх хүний хариуцлага, үр хүүхдийн ирээдүйг нэгэн зэрэг дурсдаг, олон нийтийн хүлээлттэй өдөр болдог.
Баярын өдрийн онцлог үйл ажиллагаа
Хүүхдэд зориулагдсан баярын хөтөлбөрүүд
Төрийн болон хувийн байгууллагууд, сургуулиуд, соёлын төвүүд хүүхдүүдэд зориулан:
- урлагийн тоглолт,
- уралдаан тэмцээн,
- гар зургийн үзэсгэлэн,
- олон нийтийн тоглолт зэргийг зохион байгуулдаг.
Ээжүүдэд зориулсан хүндэтгэл
Энэхүү баяраар эхчүүдийг:
- гэр бүлээр нь баяр хүргэж, цэцэг, жижиг бэлэг өгдөг,
- зарим байгууллага талархлын бичиг, өргөмжлөл гардуулдаг,
- олон хүүхэдтэй эхчүүдэд төрийн зүгээс “Эхийн алдар” одон олгодог уламжлалтай.
Энэ нь нийгмийн тогтвортой байдалд оруулж буй эхчүүдийн үнэт хувь нэмрийг хүндэтгэх тод илэрхийлэл юм.
Орчин үеийн баярын өнгө төрх
Сүүлийн жилүүдэд гэр бүлүүд баярын өдрөөр хамтдаа цагийг өнгөрүүлэхийг илүүд үзэх болсон. Хүмүүс дараах байдлаар тэмдэглэдэг нь түгээмэл болжээ:
- Амралтын бүс, цэцэрлэгт хүрээлэнд зугаалах
- Хотын төвд болдог урлагийн наадамд оролцох
- Хүүхдүүдийн тоглоомын төв, кинотеатрт хөтөлбөрөөр явах
- Гэр бүлээрээ зургаа даруулах, гарын бэлэг солилцох
Хүндлэл ба хайр илэрхийлэх өдөр
Эхийн өдөр нь зөвхөн баяр цэнгэл төдий бус, гэр бүлийн үнэт зүйлсийг дурсах, бие биенээ ойлгож хүндэтгэх, халамж анхаарлаа илэрхийлэх өдөр болж төлөвшсөн. Энэ өдөр хүүхдүүд аав ээждээ шүлэг уншиж, зурсан зургаа бэлэглэх, хайртай гэдгээ хэлэх нь хамгийн үнэ цэнтэй “бэлэг” болдог.
Төгсгөл
Монголчуудын хувьд эх хүнийг хайрлан хүндэтгэх нь үндэстний соёл, үнэт зүйлсийн салшгүй хэсэг юм. Эхийн өдөр бол энэ уламжлалыг орчин үеийн амьдралтай уялдуулан, илүү утга төгөлдөр, гэр бүлсэг өнгө аястайгаар тэмдэглэдэг нийгмийн нэгдмэл байдлыг илтгэх баяр юм.
